Nöbetçi Eczaneler
Tarsuslu gazeteci-yazar Uğur Pişmanlık’ın “Tarsus Kahvehaneleri ve Çay Bahçeleri” adlı kitabı, Aratos Yayınları’ndan çıktı.
Tarsus tarihi ve kültürü üzerine çok sayıda kitabı bulunan ve geçtiğimiz ay aşçı olan babası anısına “Tarsus Mutfağı ve Hakkı Usta Yemekleri” adlı kitabı yayınlanan Uğur Pişmanlık, bu kez Tarsus Kahvehaneleri üzerine bir kitabıyla okur karşısına çıkıyor.
Pişmanlık, yıllardır üzerine çalıştığı “Tarsus Kahvehaneleri ve Çay Bahçeleri” adlı kitabında Osmanlının son yüzyılından günümüze kadar Tarsus’un kahvehanelerini kitaplaştırdığını, çalışmada aynı zamanda kentin çay bahçelerine de yer verdiğini belirterek şunları söylüyor, “Kahvehaneler ve Kıraathaneler, toplumsal yaşamın sürdüğü köy, kasaba ve kentlerin vazgeçilmez mekânlarıdır. Bu mekânlarda söyleşi, oyun, iş, her şey vardır. Tarsus’un kahvehaneleri de aynı işlevi yerine getirir. Kahvehaneler, sosyal yönlerinin yanı sıra zaman geçirme mekânıdır. Buluşma, görüşme, alışveriş yeridir. Köylerden gelenlerin de kentlilerin de randevu yeridir. Kahvehaneler bazı dönemlerde siyasi misyon da taşıdılar.
Anadolu, kahveyle 16. yüzyılda tanışır. Tarsus’ta kahvehane ve Kıraathanelerin tarihi 1860’lara kadar uzanmaktadır. Bu anlamda Tarsus Kahvehanelerinin Osmanlı İmparatorluğundaki varlığının bilgisinin kaynağını Salnameler ve Şeriye Sicilleri oluşturmaktadır. Örneğin Sadık Paşa Gazinosu ya da Kahvehanesi, Parmakçalı Kahve, Irmak Kahvehanesi, Tepe Kahve, Halavut Kahvesi gibi kahvehaneler kitapta yer almaktadır”.
Cumhuriyet öncesinde 1870’li yılların ikinci yarısında bir dönem Tarsus’ta 76 kahvehane bulunduğunu belirten pişmanlık, günümüzde kentteki kahvehane sayının 700 civarında olduğunu vurguladı.
Gazeteci Uğur Pişmanlık, “Tarsus Kahvehaneleri ve Çay Bahçeleri” adlı kitaba dair, bulabildiği daha eski zamanlara ait kahvehane fotoğraflarının yanı sıra yakın zamana dair fotoğraflar ile gazete haberlerine yer verdiğini ifade ederek, “Kitap, Tarsus kahvehanelerine dair yer yer kendi anılarım, deneyimlerim ve bir amatör fotoğrafçı olarak belgelediğim kahvehaneleri de içermektedir.
Kitabın ikinci ana bölümünde ise Tarsus Çay Bahçelerine yer verilmiştir. Çay bahçelerimizin sayıları az ama anlamlı tarihsel kişi ve olaylara tanıklık etmiş mekânlardır.
Hiç kuşkusuz, kamusal bir mekân olarak, gündelik hayattın ve erkek egemen anlayışın ürünü olan kahvehanelerin edebiyatımızda da bir yeri var. Edebiyatımızda bazen bir olay, bir diyalog üzerinden kahvehanelere rastlamak mümkün.
Şiir, öykü, roman, gezi, anı ve anlatı gibi edebi metinlerde Tarsus kahvehanelerinin yer aldığı bölümlere de kitapta yer verildi” diye konuştu.
Uğur Pişmanlık, “Tarsus Kahvehaneleri ve Çay Bahçeleri” adlı kitabıyla Tarsus’un kültür yaşamına ve kent belleğine katkıda bulunmuş olmaktan mutluluk duyduğunu söyledi.